Görseli büyütmek için tıklayın.
Türkiye’de Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sınırlı bir alanda yaşayan çöl varanı (Varanus griseus griseus) dünyada Suriye, Filistin, Ürdün ve Irak gibi ülkelerde görülür. Yetişkin olanları çoğunlukla sarı-turuncu renktedir ve vücutlarında siyah geniş çizgiler bulunur. Çölde ve yarı çöl alanlarda yaşayabilen bu canlıların en büyük özelliği uzun çatallı dilleri. Dillerinin bu özel yapısı sayesinde havayı koklayarak avlarını bulabilirler. Boyları genellikle 100 cm civarında olan çöl varanlarının en büyükleri 130 cm olarak kaydedilmiş. Dev cüsselerine rağmen toprağı kazabilmelerinin yanı sıra avlarının peşinde koşarken çalılara ve küçük ağaçlara tırmanıp gerektiğinde suya da girebilirler. Başlıca besin kaynakları kemiriciler, sürüngenler, kuşlar ve bunların yumurtaları olan çöl varanları yuvalarını mağara ve kaya yarıkları gibi korunaklı yerlere yapar. Havaların soğumasıyla birlikte eylül-nisan ayları arasında kış uykusuna yatarlar.
İri gövdelerine rağmen insanlarla karşılaştıklarında hızlı bir şekilde hareket ederek kaçabilen çöl varanları sanılanın aksine zehirli veya saldırgan bir yırtıcı da değil.
Dünyadaki bütün canlılar gibi çöl varanları da yaşadıkları bölgenin ekolojik dengesinin korunmasına yardımcı oluyor. Bu nedenle ülkemizde Şanlıurfa, Birecik ve Şırnak’ta çok sınırlı alanlarda yaşayan bu canlıların korunması gerekiyor.
Kaynaklar:
Belki sizi şaşırtabilir ama Türkiye’de bir zamanlar çita, aslan, Hazar kaplanı, pars gibi büyük kediler yaşıyordu. Bunlardan çita en son 13. yüzyılda, aslan 19. yüzyılın başlarında, pars ve Hazar kaplanı ise 1970’li yıllarda ülkemizde görülmüş. Günümüzdeyse kedi ailesinden vaşaklar, yaban kedileri, saz kedisi ve karakulak gibi türler, soyları tehdit altında olsa da, hâlen Türkiye’de yaşıyor.
Güney Amerika’daki sularda yaşayan 250’den fazla türde balığın yön bulmak ve birbirleriyle iletişim kurmak için elektrik ürettiği biliniyor. Ayrıca görünüşleri yılana benzediği için elektrikli yılan balığı olarak adlandırılan türler avlanmak ve kendilerini savunmak için de elektrik kullanıyor.
Doğada bazı hayvan türlerinin sayısı kıtlık, aşırı avlanma, iklim değişikliği ya da yaşam alanlarının daralması sonucu azalır. Hatta bu durum soylarının tamamen tükenmesine kadar gidebilir. Fakat bazen soyu tükendi diye düşündüğümüz türler uzun bir aradan sonra tekrar ortaya çıkar. Türkiye’deki bu türlerden biri de balık baykuşudur.
Daha önce arıların sıfırı kavrayabildiği ve bu yüzden soyut matematikle ilgili kavramları anlamlandırabildiği üzerine gerçekleştirilen araştırmayı yürüten ekip arılar üzerinde çalışmaya devam etti ve arıların sembolleri sayılarla eşleştirebildiğini keşfetti.
Bilim insanları, kuşların gagalarındaki bazı hücrelerin pusula işlevi gördüğünü ve bu durumun kuşların uzun ve karmaşık rotalarda yaptıkları yolculuklarda yön bulmalarına yardımcı olduğunu düşünüyordu. Fakat yakın zamanda yapılan bir araştırma, kuşların yönlerini kolaylıkla bulabilmesini sağlayan şeyin gözlerinde bulunan bir protein olduğunu gösterdi.
ABD’deki Utah Sağlık Üniversitesinde çalışan bir grup araştırmacının yaptığı çalışmalar, Clostridia (20-30 ayrı bakteriyi içine alan bir sınıf) ba
Dünyanın birçok yerinde bulunan kırlangıçkuyruklar yaklaşık 560 türe sahip bir kelebek ailesidir. İsimlerini, bazı türlerin kanatlarının altındaki kuyruğa benzer uzantılardan alırlar. Çoğunlukla tropik bölgelerde yaşarlar.
Nanomalzemelere dayalı elektrokimyasal biyosensörler ve aptasensör teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmaları nedeniyle 2015 yılında TÜBİTAK Bilim Ödülü’ne layık görülen Prof. Dr. K. Arzum Erdem Gürsan ile bir söyleşi gerçekleştirdik.
Semenderlerin bacakları koptuğunda yeniden gelişir. Kertenkeleler düşmanlarını yanıltmak için kuyruklarını bırakır, daha sonra yeniden büyütür. Planarya solucanları, denizanaları ve denizşakayıkları ise bütün vücutlarını yeniden büyütebilir.
İnsan Genom Projesi ile insanların gen haritasının çıkarılması pek çok gelişmeye kapı araladı. Bunlardan biri de genetik testler. Genetik testler kan, tükürük gibi vücut sıvılarındaki hücrelerden elde edilen DNA’nın incelenmesine dayanıyor.
Akay Caddesi No: 6 06420 Bakanlıklar / ANKARA
0312 298 95 24
E-Posta: bilim.genc@tubitak.gov.tr
0312 222 83 99
0312 221 18 60
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
